Art. 18 Konstytucji zawiera zasadę ochrony rodziny, macierzyństwa i
rodzicielstwa[1]. Art. 71
u. 1 stanowi, że państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej uwzględnia
dobro rodziny, Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i
społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy
władz publicznych. Art. 72 zawiera zasady ochrony praw dziecka, w tym praw
dziecka pozbawionego opieki rodzicielskiej do opieki i pomocy władz
publicznych. Powody udzielenia pomocy
związane z wielodzietnością oraz bezradnością w sprawach opiekuńczo –
wychowawczych zapisane w ustawie o pomocy społecznej są realizacją wyżej
wymienionych postanowień Konstytucji.
Bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia
gospodarstwa domowego jest następną przyczyną przyznawania pomocy z GOPS w
Osiek. Niezaradność w prowadzeniu gospodarstw domowych i gospodarowaniu
skromnym budżetem domowym często przyczynia się do rozpadu małżeństw, powodując
jednocześnie problemy wychowawcze z dziećmi. W przypadku rodzin wielodzietnych
niski ich status nie rokuje szans na szybką poprawę. Bezradność w sprawach
opiekuńczo – wychowawczych wiąże się z innymi problemami społecznymi, takimi
jak: przemoc domowa czy alkoholizm.
Problem bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych dotyka
zwłaszcza dzieci, niekorzystnie wpływa na więź rodzinną. W rodzinach o
zaburzonej strukturze brakuje właściwego klimatu życia rodzinnego, właściwych
wzorców komunikacji, a także poczucia bezpieczeństwa. W wielu przypadkach
dzieci z takich rodzin pozostawione są same sobie, odrzucone przez środowisko
szukają akceptacji wśród rówieśników.
Często z powodu niezaradności następuje rozluźnienie więzi rodzinnych, co
w konsekwencji prowadzi do braku zapewnienia opieki osobom niepełnosprawnym i w
podeszłym wieku. Osoby dotknięte tym problemem otrzymują pomoc z Gminnego
Ośrodka Pomocy Społecznej w postaci wsparcia finansowego. Są to zasiłki celowe
na zaspokojenie podstawowych potrzeb, refundacja kosztów wyżywienia dzieci w
szkołach oraz ich wypoczynku, a w szczególnych przypadkach skierowanie do
psychologa bądź prawnika.
Kwota środków finansowych przeznaczanych na pomoc społeczną dla
mieszkańców gminy Osiek ma tendencję wzrostową. Biorąc pod uwagę liczbę osób korzystających z
poszczególnych rodzajów pomocy najwięcej z nich skorzystało z rent socjalnych,
które od września 2003r. zostały przekazane do ZUS, zasiłków stałych i
pielęgnacyjnych. W przeciągu ostatnich lat nieznacznie obniżyła się liczba osób
uzyskujących świadczenia w zakresie pomocy społecznej. Jest to związane jednak
z przekazaniem części klientów ośrodka do ZUS, a nie poprawą sytuacji
materialnej rodzin. Na podstawie ustawy z dnia 27 czerwca 2003r. o rencie
socjalnej (Dz. U. nr 135, poz. 1268 z późniejszymi zmianami) od 1 października
2003r. organem przyznającym i wypłacającym renty socjalne jest właściwa
jednostka organizacyjna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W szczególnych
przypadkach renta ta jest wypłacana także przez inne organy emerytalno –
rentowe, np. KRUS.
Monitorowanie problemów społecznych gminy jest
zadaniem bardzo ważnym, gdyż pozwala na dostosowanie działań pomocy społecznej
do potrzeb mieszkańców miasta, a także w perspektywie do pozyskiwania
stosownych środków z różnych źródeł.
