Bezrobocie w Polsce stało w się w okresie minionych lat istotną kwestią
społeczną, która wywołała wiele negatywnych skutków. Ograniczyła dochody
państwa w sposób drastyczny, przyczyniła się również do zmniejszenia poziomu
konsumpcji, wpłynęła na wzrost zachowań patologicznych oraz napięć i niepokojów
społecznych. Konsekwencje tego zjawiska oraz w jakim stopniu brak możliwości
podjęcia pracy zawodowej jest źródłem powstawania krytycznych sytuacji
życiowych najdotkliwiej odczuły rodziny wielodzietne i rozbite oraz osoby,
które mają trudności z przystosowaniem się do nowych warunków życia[1].
W Polsce, mimo obowiązującej Deklaracji Praw Człowieka, która mówi
jednoznacznie o tym, że praca jest dobrem i powinna stanowić główne źródło
utrzymania, staje się ona dobrem w skali społecznej coraz trudniej osiągalnym,
niezaspokojoną potrzebą, co pociąga za sobą wiele negatywnych skutków[2].
Kolejnym problemem społecznym nękającym gminę Osiek jest właśnie
bezrobocie. Jest ono jednym z największych problemów społecznych. Bezrobocie
jest zjawiskiem, które dotyka szerokie kręgi społeczne. Straty i skutki
społeczne, które powoduje są trudne do oszacowania. Pojawia się na niepokojącą
skalę degradacja grup społecznych i to nie tyko bezrobotnych, ale także ich
rodzin. Bezrobocie burzy klimat życia rodzinnego i wpływa destrukcyjnie na
pełnienie przez rodzinę jej podstawowych funkcji. Utrata pracy – przejście na zasiłek,
z kolei jego utrata i potrzeba korzystania z pomocy społecznej prowadzi do
ubóstwa ze wszystkimi jego konsekwencjami. Bezrobocie powoduje obniżenie
standardu życia, utratę poczucia godności, rezygnację z aspiracji.
Najważniejszą sprawą w walce z bezrobociem jest likwidacja jego przyczyn.
Prowadzona jest ona poprzez prace socjalną zmierzającą do mobilizacji
bezrobotnych w poszukiwaniu zatrudnienia. Wśród mieszkańców gminy Osiek można
wyodrębnić dwie główne grupy bezrobotnych:
- bezrobotni
absolwenci – osoby młode znajdują się w bardzo trudnej sytuacji już na samym
starcie swojego dorosłego życia ze względu na brak doświadczenia zawodowego i
ogólnie trudną sytuację na rynku pracy. Z powodu ubogiej oferty lokalnego rynku
pracy, gmina nie jest w stanie zatrudnić dobrze wykształconych absolwentów,
którzy coraz częściej w poszukiwaniu pracy migrują nie tylko do okolicznych
miast, ale także w inne rejony Polski i za granicę. Gmina w ratowaniu sytuacji
powinna skoncentrować wysiłki na uruchomieniu odpowiednich mechanizmów, które w
kilkuletniej perspektywie przyniosłoby ofertę pracy dla ludzi młodych, w wieku
18 – 30 lat.
- bezrobotni
niepełnosprawni – głównym problemem w tej kwestii jest niewielka ilość zakładów
pracy chronionej na terenie gminy lub w jej bliskim sąsiedztwie. Osoby
dotknięte problemem bezrobocia często wykazują brak aktywności w rozwiązywaniu
swoich problemów, przyjmując postawę roszczeniową wobec instytucji świadczących
pomoc. Najgorzej jest w przypadku osób z długotrwałym bezrobociem, które wymagają
pomocy w postaci pracy socjalnej. Długotrwałe bezrobocie najczęściej jest
czynnikiem nasilającym patologie społeczne takie jak: nadużywanie alkoholu,
przemoc, zdobywanie środków pieniężnych nielegalnymi sposobami np. kradzież
itp.
Bezrobocie jest zjawiskiem negatywnym nie tylko dla osób nim dotkniętych,
ale odbija się na funkcjonowaniu całego społeczeństwa. Trwały brak pracy jest
czynnikiem, który ma decydujący wpływ na zaspokojenie ważnych potrzeb
społecznych w różnych sferach życia. Bezrobocie prowadzi do narastania takich
kwestii jak: ubóstwo, problemy edukacyjne, problemy zdrowotne itp. Bezpośrednią
konsekwencją bezrobocia jest rozszerzenie się zjawisk patologii społecznej,
pogłębianie się niepewności społecznej, wzrost poczucia zagrożenia socjalnego
jednostki, rodziny, a także całego społeczeństwa.
