Konstytucja RP nakłada na władze publiczne obowiązek troski o rodzinę i dziecko

Art. 18 Konstytucji zawiera zasadę ochrony rodziny, macierzyństwa i rodzicielstwa[1]. Art. 71 u. 1 stanowi, że państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej uwzględnia dobro rodziny, Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy władz publicznych. Art. 72 zawiera zasady ochrony praw dziecka, w tym praw dziecka pozbawionego opieki rodzicielskiej do opieki i pomocy władz publicznych. Powody  udzielenia pomocy związane z wielodzietnością oraz bezradnością w sprawach opiekuńczo – wychowawczych zapisane w ustawie o pomocy społecznej są realizacją wyżej wymienionych postanowień Konstytucji.

Bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego jest następną przyczyną przyznawania pomocy z GOPS w Osiek. Niezaradność w prowadzeniu gospodarstw domowych i gospodarowaniu skromnym budżetem domowym często przyczynia się do rozpadu małżeństw, powodując jednocześnie problemy wychowawcze z dziećmi. W przypadku rodzin wielodzietnych niski ich status nie rokuje szans na szybką poprawę. Bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych wiąże się z innymi problemami społecznymi, takimi jak: przemoc domowa czy alkoholizm.

Problem bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych dotyka zwłaszcza dzieci, niekorzystnie wpływa na więź rodzinną. W rodzinach o zaburzonej strukturze brakuje właściwego klimatu życia rodzinnego, właściwych wzorców komunikacji, a także poczucia bezpieczeństwa. W wielu przypadkach dzieci z takich rodzin pozostawione są same sobie, odrzucone przez środowisko szukają akceptacji wśród rówieśników.

Często z powodu niezaradności następuje rozluźnienie więzi rodzinnych, co w konsekwencji prowadzi do braku zapewnienia opieki osobom niepełnosprawnym i w podeszłym wieku. Osoby dotknięte tym problemem otrzymują pomoc z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w postaci wsparcia finansowego. Są to zasiłki celowe na zaspokojenie podstawowych potrzeb, refundacja kosztów wyżywienia dzieci w szkołach oraz ich wypoczynku, a w szczególnych przypadkach skierowanie do psychologa bądź prawnika.

Kwota środków finansowych przeznaczanych na pomoc społeczną dla mieszkańców gminy Osiek ma tendencję wzrostową. Biorąc pod uwagę liczbę osób korzystających z poszczególnych rodzajów pomocy najwięcej z nich skorzystało z rent socjalnych, które od września 2003r. zostały przekazane do ZUS, zasiłków stałych i pielęgnacyjnych. W przeciągu ostatnich lat nieznacznie obniżyła się liczba osób uzyskujących świadczenia w zakresie pomocy społecznej. Jest to związane jednak z przekazaniem części klientów ośrodka do ZUS, a nie poprawą sytuacji materialnej rodzin. Na podstawie ustawy z dnia 27 czerwca 2003r. o rencie socjalnej (Dz. U. nr 135, poz. 1268 z późniejszymi zmianami) od 1 października 2003r. organem przyznającym i wypłacającym renty socjalne jest właściwa jednostka organizacyjna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W szczególnych przypadkach renta ta jest wypłacana także przez inne organy emerytalno – rentowe, np. KRUS.

Monitorowanie problemów społecznych gminy jest zadaniem bardzo ważnym, gdyż pozwala na dostosowanie działań pomocy społecznej do potrzeb mieszkańców miasta, a także w perspektywie do pozyskiwania stosownych środków z różnych źródeł.

---

[1] Art. 18 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dn. 2 kwietnia 1997 r.