Diagnoza szczególnych problemów społecznych w gminie

Codziennemu życiu mieszkańców gminy Osiek towarzyszą liczne problemy, które swoim zasięgiem obejmują liczną grupę osób i coraz młodsze pokolenia. Zmuszają one część z nich do szukania różnych form pomocy w systemie pomocy społecznej. Zapotrzebowanie na świadczenia i usługi pomocy społecznej jest duże przede wszystkim ze względu na pogłębiające się nierówności społeczne oraz coraz większą świadomość społeczną na temat możliwości korzystania z różnych form pomocy. Zadania z zakresu pomocy społecznej w gminie Osiek realizuje przede wszystkim Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej (GOPS). GOPS udziela pomocy w formie finansowej, rzeczowej, pracy socjalnej i poradnictwa. Art. 7 ustawy o pomocy społecznej[1] określa powody na podstawie których można ubiegać się o pomoc. Wyżej wymieniony artykuł wymienia więc powody udzielenia świadczeń pieniężnych i niepieniężnych z pomocy społecznej.  Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:

1. Ubóstwa,
2. Sieroctwa,
3. Bezdomności,
4. Bezrobocia,
5. Niepełnosprawności,
6. Długotrwałej lub ciężkiej choroby,
7. Przemocy w rodzinie,
8. Potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
9. Bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
10. Braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo – wychowawcze,
11. Trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy,
12. Trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego,
13. Alkoholizm lub narkomania,
14. Zdarzenia losowe i sytuacji kryzysowej,
15. Klęski żywiołowej lub ekologicznej.

W gminie Osiek liczba osób objętych pomocą społeczną zmienia się z roku na rok. Na podstawie zestawień pochodzących z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej można sporządzić wniosek, że spory odsetek mieszkańców korzysta z jego pomocy. W 2003 roku liczba osób ubiegających się o pomoc z systemu wsparcia stanowiła 15,7 % ogółu mieszkańców, w 2004 roku wskaźnik ten spadł do 10,2 %, a 2005 osiągnął 9,3 %. Dopiero w 2006 roku zaczął lekko wzrastać i wyniósł 11,2 %. Spadek w latach 2003 – 2005 to wynik zmian w ustawie pomocy społecznej. Na podstawie tych zmian we wrześniu 2003 r. przekazano renty socjalne do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), a od 1 maja 2004 roku część świadczeń weszła w zakres świadczeń rodzinnych, realizatorem których jest także Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.

Analizując typy rodzin objęte pomocą społeczną w gminie Osiek zauważyć należy, że największą liczbę stanowiły rodziny z dwojgiem dzieci. Znaczną część stanowiły również rodziny z trójką dzieci. W dalszej kolejności były rodziny z czworgiem, pięciorgiem dzieci oraz jednodzietne.

Odrębną, lecz również bardzo liczną grupę podopiecznych GOPS stanowią emeryci i renciści. W 2003 stanowili oni 180 osób ze wszystkich podopiecznych GOPS. W 2006 roku nastąpił nieznaczny wzrost tej liczby – emeryci i renciści stanowili 195 osób z ogółu szukających wsparcia w pomocy społecznej.

W przypadku gminy Osiek najczęstszymi motywami, które kierują ludzi do skorzystania z pomocy GOPS są: ubóstwo, bezrobocie, bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenie gospodarstwa domowego oraz alkoholizm. Z wsparcia korzystają także osoby borykające się z długotrwałą lub ciężką chorobą oraz ludzie niepełnosprawni. W niektórych rodzinach objętych pomocą społeczną występuje jednocześnie kilka z wyżej wymienionych przyczyn.

---

[1] Art. 7 Ustawy o pomocy społecznej z dn. 12 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 64 poz. 593 z pózn. zm.).