Pomoc społeczna w gminie

Zły stan zdrowia jest jedną z najczęstszych przyczyn udzielania świadczeń z zabezpieczenia społecznego. Pomoc społeczna w tym zakresie z reguły wyprzedzana jest przez świadczenia ubezpieczeniowe. Ustawodawca nie definiuje długotrwałej i ciężkiej choroby, tym samym organy udzielające pomocy mają większy zakres swobody w interpretacji tych terminów oraz większą elastyczność w przyznawaniu świadczeń uznaniowych – np. zasiłku celowego lub okresowego. 

Bardzo istotną kwestią podejmowaną przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej jest niepełnosprawność. Przez osobę niepełnosprawną należy rozumieć osobę, której sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pełnienie ról społecznych. Zgodnie z normami prawnymi i zwyczajowymi ma ona prawo do samodzielnego, aktywnego i niezależnego życia oraz nie może podlegać dyskryminacji[1]. 

Jak wynika z powyższego, w obecnej dobie niepełnosprawność jest przede wszystkim rozumiana jako wynik barier społecznych, ekonomicznych oraz fizycznych jakie jednostka napotyka w środowisku zamieszkania. W związku z tym polityka społeczna powinna prowadzić aktywne działania na wszystkich szczeblach życia społecznego oraz aktywnie pracować na rzecz równouprawnienia osób niepełnosprawnych, przeciwdziałać ich dyskryminacji i tworzyć mechanizmy wyrównujące szanse i warunki korzystania z przysługujących im praw.

Niepełnosprawność i choroba to czynniki, które prowadzą do pogorszenia kondycji finansowej rodziny. Sytuacja taka, to z jednej strony efekt wydatków na leczenie, rehabilitacje i różnego typu świadczenia będące udziałem rodzin, w których żyją osoby niepełnosprawne. 

Z drugiej strony przyczyną jest ograniczenie dochodów – niejednokrotnie mniejsza aktywność zawodowa członków rodziny, zobowiązanych do świadczeń opiekuńczych. Dotknięcie jednego z członków rodziny niepełnosprawnością stanowi dla rodziny sytuację kryzysową. Problem ten uderza najbardziej, zarówno w finansową jak i emocjonalną stronę rodziny. W obliczu zaistniałej sytuacji rodzina wymaga wsparcia, zarówno pieniężnego jak i emocjonalnego. 

W gminie Osiek w zależności od stopnia niepełnosprawności, rodzaju dysfunkcji, sytuacji rodzinnej i materialnej, osoby niepełnosprawne korzystają z szeregu świadczeń i usług. Do świadczeń tych, wypłacanych przez GOPS zaliczyć można między innymi: zasiłki (stałe, celowe i okresowe), finansowanie zakupu żywności dla dorosłych itp. 

Osoby ubiegające się o pomoc z tego tytułu faktycznie borykają się ze złym stanem zdrowia bądź z uniedogodnieniami starości. Jednak coraz częściej powszechniejszym powodem zwracania się o pomoc z powodu niepełnosprawności staje się tzw. „ucieczka w status inwalidy” związana ze złą sytuacją na rynku pracy oraz zwiększeniem ilości świadczeń dla osób niepełnosprawnych.

Zadania z zakresu niepełnosprawności są złożone i często trudne. Wymagają one uwzględnienia nie tylko aktualnych, doraźnych potrzeb osób niepełnosprawnych (takich jak zaopatrzenie w sprzęt ułatwiający komunikowanie się i samoobsługę, likwidacje barier architektonicznych w miejscu zamieszkania), lecz także włączenie ich w realizację takiego modelu, który polega na mobilizowaniu tych osób i rodzin, w miarę możliwości, do aktywnego radzenia sobie ze swoimi problemami. 

Ponadto niezbędna jest ciągła edukacja społeczeństwa w celu zmiany jego nastawienia do osób niepełnosprawnych.

---

[1] Karta Osób Niepełnosprawnych z dn. 1 sierpnia 1997 z pózn. zm.